Հավատ` ավետարանի գլխավոր սկզբունքը

Հավատ` ավետարանի գլխավոր սկզբունքը
Martino-James-B.jpg

Երեց Ջեյմս Բ. Մարտինո, ԱԵՏ Նախագահ

«Մենք հավատում ենք, որ Ավետարանի առաջնային սկզբունքներն ու արարողություններն են. առաջին՝ Հավատք առ Հիսուս Քրիստոս. երկրորդ՝ Ապաշխարություն, երրորդ. ընկղմամբ Մկրտություն մեղքերի թողության համար. չորրորդ՝ Ձեռնադրում Սուրբ հոգու պարգևի համար»: Դեռևս Երեխաների խմբից սկսած, մենք սովորում ենք հիշել այս հատուկ հավատո հանգանակը: Սկզբունքների իմացությունն անհրաժեշտ է՝ նախքան արարողություններին մասնակցելը, իսկ արարողությունները ստանալուց հետո դրանք երկար ժամանակ շարունակում են մնալ մեր հոգևոր զարգացման մասը: Դրանք այն հիմքն են, որի վրա կառուցվում է դեպի Աստծո ներկայություն տանող ճանապարհը: Արարողություններն անհրաժեշտ են, բայց առանց հավատի և ապաշխարության սկզբունքների ըմբռնման ու կիրառման արարողություններն ուժ չեն ունենա: Արարողություններն այնպիսի հնարավորությունների դռներ են բացում, որոնք անմիջապես չենք հասկանում (ինչպես օրինակ՝ Սուրբ Հոգու պարգևը, որն «առաջարկում է» Սուրբ Հոգու մշտական ընկերակցության իրավունքը, բայց մենք պիտի վաստակենք այդ իրավունքը ժամանակի ընթացքում), բայց սկզբունքների կիրառումը մեզ թույլ է տալիս հասկանալ այդ խոստացված օրհնությունները:

Ի՞նչ է հավատը:   «Հաւատքն էլ յուսացած բաների հաստատութիւնը՝ եւ չ’երեւեցող բաների ապացոյցն է» (Եբրայեցիս 11.1): Մի ժամանակ բոլորս ապրում էինք Երկնային Հոր ներկայության մեջ, բայց համաձայնվեցինք Տիրոջ ծրագրի հետ, որով որոշեցինք, որ պիտի գանք Երկիր ստուգվելու: Մենք լքեցինք մեր երկնային հարմարավետ տունը՝ տեսնելու, թե արդյոք ականջ կդնենք Աստծուն ճանաչելու այդ բնածին ցանկության ձայնին: Մեր մեջ կա բնական մարդը, որը թույլ է տալիս մեզ գայթակղվել այնպիսի եղանակներով, որ մեր ֆիզիկական ցանկությունները կարողանան իշխել մեր հոգևոր ցանկությունների վրա, բայց մենք բոլորս օրհնված ենք Քրիստոսի լույսով, որը կդիպչի մեր կյանքին և մեր ներսում կառաջացնի մեր աստվածային էությունը ճանաչելու ցանկություն: Հավատն Աստծո պարգևն է, որը մեզ թույլ է տալիս քաղցր «հավաստիացում» ստանալ այն բաների մասին, որոնք գիտությամբ չեն կարող ապացուցվել: Հավատի ուժն է, որ մեզ թույլ է տալիս դառնալ շատ ավելի լավը, քան մենք երբևէ կարող էինք դառնալ առանց դրա: Հավատը մեզ թույլ է տալիս քայլեր անել դեպի խավարը, մեզ հետ ունենալով հավատի թույլ լույսը միայն: Հնարավոր է, մենք չիմանանք յուրաքանչյուր քայլը, բայց մենք վստահ կլինենք, որ այդ արահետը կնշվի այն եղանակներով, որոնց պիտի հետևենք:

Պողոսը շարունակում է, ասելով՝ «Բայց առանց հաւատքի անկարելի է հաճոյ լինել. որովհետեւ Աստուծուն մօտեցողը պէտք է հաւատայ, թէ նա կայ, եւ թէ իրան խնդրողներին վարձահատոյց կ’լինի» (Եբրայեցիս 11.6): Շարունակելով այս միտքը, Մարգարե Ջոզեֆ Սմիթն ավելացնում է, որ Աստվածությունը այն հենարանն է, որի վրա «հիմնվում է հավատն առ կյանք և փրկություն»: Այսպիսի հավատը կենտրոնանում է Քրիստոսի վրա՝ Քավության հասկացողության հետ զուգորդված: Մարգարեն ասում է. «Երեք բաներ են անհրաժեշտ, որպեսզի ցանկացած բանական ու խելամիտ արարած կարողանա հավատ գործադրել առ Աստված և փրկություն»: Նա դրանք անվանում է՝ (1) «Գաղափար, որ Նա իրականում գոյություն ունի», (2) «Ճիշտ գաղափար Նրա բնույթի, արժանիքների և առանձնահատկությունների մասին» և  (3) «Փաստացի գիտելիք, որ կյանքի ընթացքը, որին  մարդը հետևում է, ըստ Նրա կամքի է» (Lectures on Faith, p. 33.): Մարգարե Ջոզեֆը չի ասում, որ հավատը չի կարող գոյություն ունենալ առանց այս երեք վարդապետությունների, նա միայն ասում է, որ հավատը «կյանքի ու փրկության հանդեպ» անհնար է առանց ճշմարիտ հավատի: Հողագործը ցանում է սերմը, որովհետև հավատում է, որ նրանից բույս կաճի: Գիշերը  մենք քնում ենք այն հավատով, որ կարթնանաք առավոտյան ու կտեսնենք նոր օրը: Բայց Հիսուս Քրիստոսի հանդեպ հավատն է, որ մեզ տանում է փրկության:

Lectures on Faith

Եկեք քննենք մեկ այլ սուրբ գրություն, որը շարունակում է կառուցել հավատի սկզբունքի վրա: Մորոնին ասում է. «Եվ այժմ, ես՝ Մորոնիս, կկամենայի որոշ բան խոսել այս բաների վերաբերյալ. ես կկամենայի ցույց տալ աշխարհին, որ հավատքը բաներ են, որոնց համար հույս ունենք և չենք տեսնում. ուստի, մի վիճեք, եթե դուք չեք տեսնում, քանզի նախքան ձեր հավատքի փորձությունը, դուք վկայություն չեք ստանում» (Եթեր 12.6): Հավատը մեզ ոչ միայն թույլ է տալիս հույսով առաջ գնալ դժվարությունների ժամանակ, այլև քաղցր հավաստիացում է տալիս, որ մեր ճանապարհներն արդար են և զտողի կրակը միայն կօգնի մաքրել մեր հոգիները:  Փորձությունները բավական հեշտ է հասկանալ մեկ ուրիշի պատմության մեջ, քանի որ մենք տեսնում ենք սկիզբն ու վերջը: Այլ բան է, երբ փորձությունը մեր կյանքում է և նոր է սկսվել: Այնքան հեշտ է հարցնել. «Ինչո՞ւ ես, Տե՛ր»: Երեց Նիլ Ա. Մաքսվելը դա այսպես է ձևակերպել.

Հետևաբար, ես և դուք ինչպե՞ս կարող ենք իրականում ակնկալել, որ միամտորեն կճախրենք կյանքում, կարծես ասելով. «Տե՛ր, տուր ինձ փորձառություն, բայց ո՛չ վիշտ, ո՛չ տրտմություն, ո՛չ ցավ, ո՛չ ընդդիմություն, ո՛չ դավաճանություն և անշուշտ, թող որ լքված չլինեմ: Տե՛ր, հեռու պահիր ինձանից այն բոլոր փորձությունները, որոնք Քեզ դարձրին այն, Ինչ դու կաս: Ապա թույլ տուր ինձ գալ ու ապրել Քեզ հետ և լիովին կիսել Քո ուրախությունը» (Նիլ Ա. Մաքսվել, Ensign, մայիս, 1991):

Ensign,

Ցանկացած պահի, մի հողագործ երևի աղոթում և անձրև է խնդրում, իսկ մեկ այլ հողագործ իր խոտն է հնձում, չորացնում և աղոթքով խնդրում է ևս մի քանի արևոտ օր:  Մեր կյանքը լի է անձրևոտ և արևոտ օրերով: Սակայն, երբեմն, մենք կարծում ենք, որ մե՛նք պիտի որոշենք տեղումների «ժամանակացույցը», որ պիտի թափվեն մեր արոտավայրերի վրա: Հավատն է, որ մեզ թույլ է տալիս ասել. «Տե՛ր, ի՞նչ կկամենայիր, որ ես սովորեմ այս փորձությունից»՝ «Ինչո՞ւ ես» հարցի փոխարեն:

Թող որ մենք փորձենք բորբոքել հավատի կրակը մեր կյանքում և թող խնդրենք օրհնությունները, որոնք Տերը կտա մեզ, երբ գործենք ըստ մեր ունեցած հավատի: